De Bibliotheek: een derde plek als tweede huis

Gepubliceerd op: 28 juni 2019 10:06

Dionne Dinkhuijsen, programmamanager van Bibliotheek Bollenstreek heeft een column geschreven voor het BibliotheekBlad over de bibliotheek: een derde plek als tweede huis.

De bibliotheek: een derde plek als tweede huis

Met een kopje koffie en een krantje de dag beginnen in onze bibliotheek in Noordwijk. Voor vader en zoon is het vaste prik. Of neem het gepensioneerde echtpaar Jan en Riet. Een paar keer per week komen ze naar de Bibliotheek in Teylingen. Hij neemt de post en de administratieklussen mee en zij haar breiwerk. Ze lezen een tijdschrift, drinken wat en blijven soms de hele middag hangen, genietend van de reuring om hen heen. En op woensdagmiddag na schooltijd komen de blonde krullenbol en zijn vriend, skateboard onder de arm, naar de bibliotheek in Oegstgeest. Van hun zakgeld kopen ze tegoed om samen op de computer te kunnen spelen. Hele strategieën worden besproken, altijd met koptelefoon op om de andere bezoekers niet te storen. Als het zakgeld op is, leggen ze de koptelefoons keurig terug op de balie en rennen ze er weer vandoor.

Voor al deze mensen is de Bibliotheek Bollenstreek een ‘third place’ ofwel derde plek, de plek waar ze naast hun woning en werk of school naar toe gaan om te ontspannen en waar ze deel uitmaken van het sociale leven. Ze ontmoeten er (nieuwe) vrienden en bekijken de mensen om hen heen. Ze komen naar onze bibliotheek omdat ze iets willen leren en omdat ze er graag zijn.

We zijn momenteel druk bezig met het schrijven van ons nieuwe beleidskompas voor de periode 2020-2023. Om inspiratie op te doen, hebben wij onlangs met wethouders uit de Bollenstreek een werkbezoek gebracht aan onze collega bibliotheek in Capelle aan den IJssel. We zijn hier in gesprek gegaan met Aat Vos, creative guide en betrokken bij het creëren van bibliotheken en andere openbare ruimten, over de onmisbare bijdrage die bibliotheken leveren aan een vitale samenleving. Hij onderscheidt vijf belangrijke pijlers die deel uitmaken van het DNA van een vitale openbare ruimte en bepalen of een third place kan slagen: Mensen, Plek, Beleving, Product en Toekomst. In de werkwijze van Vos worden lokale gemeenschappen en gebruikers betrokken bij het ontwerpproces. Met deze met zijn allen gecreëerde publieke ruimte ontstaat er een nieuwe, gewilde plek voor de omgeving.

Bibliotheek Bollenstreek wil hier ook graag verder op inzetten. Er zijn al enkele vestigingen die de klassieke bibliotheektaken goed verbinden met de nieuwe publieksfuncties. Zo hebben de vader en zoon het gevoel dat ze thuiskomen, voelen Jan en Riet zich veilig en gewaardeerd en krijgen de twee jongens de kans om te spelen en te leren. Een vitale openbare ruimte- dat willen we in de hele Bollenstreek opbouwen door zowel goede programma’s aan te bieden als een aantrekkelijke en laagdrempelige locatie te zijn voor verschillende doelgroepen.

We realiseren ons dat nog niet al onze vestigingen voldoen aan de eisen van deze tijd en aan die van onze gebruikers. Bij sommige vestigingen volstaat het aanbrengen van een extra koffiehoek, bij andere vestigingen moet de boel echt op de schop en willen we het liefst rigoureus verbouwen. Gemeentelijk beleid en financiën vormen hierbij in de komende beleidsperiode de uitdaging, want dergelijke verbouwingen gaan over een gemeenschappelijke visie en uiteindelijk ook altijd over budget.

We hebben in ieder geval een eerste verkenning gedaan bij de rondleiding in Capelle aan den IJssel met onze wethouders en raakten allemaal geïnspireerd door het verhaal van Aat Vos. Dat biedt goede hoop voor onze toekomstplannen, waarin de Bibliotheek Bollenstreek als een third place fungeert. Maar we weten ook dat deze missie alleen kan slagen met mensen als de vader die iedere dag afspreekt met zijn zoon of met Jan en Riet die wekelijks administratieklusjes komen doen.

Het zijn uiteindelijk immers de bezoekers, met hun wensen en verhalen, die onze bibliotheek maken tot een vitale, levendige third place. Ik hoop van harte dat wij voor hen de plek zijn en blijven voor ontspanning, inspiratie en persoonlijke ontwikkeling.